Herfstherinneringen

De bladeren knisperen onder mijn schoenen. Ik moet me beheersen om niet te gaan sloffen, want dan hoor je de herfst pas echt. Af en toe valt er met een zachte plof iets op de grond naast me. Dat zijn vast kastanjes of eikels, topzwaar geworden, vallen ze op de grond. De kruidige geur van rottend blad prikkelt mijn neus, elk stukje bos ruikt anders, heerlijk! Iedere keer als ik zo in het bos loop, is het beeld nog haarscherp. Het beeld van hoe herfst er uitziet. De bomen die langzaam bladeren verliezen. De ene boom nog groen, een ander al bijna kaal. De ene boom kleurt geel, een andere rood en bruin. Die rode bladeren daar zocht ik vroeger als kind altijd naar. Die vond ik veruit het mooist. Ik zie het nog voor me. Een klein blond meisje dat de grond afspeurt, opzoek naar beukennootjes, dennenappels en vooral mooie bladeren. Die gingen mee naar school om de klas in herfstsfeer te brengen. Ik kon er tijden naar kijken, een blad dat nog groen had, maar al gekleurde randen kreeg. Het is grappig hoe sterk deze visuele herinnering van een herfstig bos in mijn geheugen is gegrift. Ieder jaar denk ik weer opnieuw, goed onthouden dat beeld. Tegelijk vraag ik me af waarom juist dit beeld zo goed bewaard is gebleven in mijn herinnering. Zijn er andere beelden die minstens zo sterk zijn? Waarom dan? Waarom kan ik sommige visuele herinneringen niet meer tevoorschijn krijgen en deze wel? Ik vermoed dat ik het antwoord op deze vraag weet. Tenminste ik heb een hypotheese. Volgens mij komt het door de combinatie van waarnemingen. Twee zintuigen die tegelijk deze herinnering hebben gekoppeld. Geur en beeld. De herinnering komt namelijk pas goed bovendrijven als ik de kruidige herfstgeur ruik. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor het beeld van strand en zee. Ook dat komt pas tevoorschijn als ik de zee echt ruik. Zonder de geur het beeld oproepen, is in elk geval veel lastiger. Al 45 jaar lang springt het beeld van het herfstige bos moeiteloos mijn geheugen uit als ik met mijn voeten door de gevallen bladeren slof. En steeds opnieuw betrap ik mezelf daarbij op de gedachte “wel goed onthouden hoor!” Bang het beeld te verliezen, dat beeld waar iedereen het elke herfst over heeft. Dat beeld dat past bij de geur, het knisperen, dat beeld van dat kleine blonde meisje dat toen gelukkig nog niet wist dat ze al dat moois voor het laatst zag.